Εισαγωγές – Εξαγωγές – Ενδοκοινοτικές 2022

Λεπτομέριες

2.44.3 Τριγωνικές συναλλαγές – Δήλωση Φ.Π.Α.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο ΠΟΛ.1082/2015 με την οποία δόθηκαν οδηγίες συμπλήρωσης του έντυπου της δήλωσης Φ.Π.Α. για τις τριγωνικές συναλλαγές χρησιμοποιούνται οι εξής κωδικοί της δήλωσης:

Κωδ. 342	1. Γράψτε την αξία των ενδοκοινοτικών παραδόσεων αγαθών, σύμφωνα με το άρθρο 28. Στον κωδικό αυτό περιλαμβάνεται και η αξία των αγαθών που μεταφέρονται σε άλλο κράτος-μέλος (π.χ. με σκοπό τη μεταγενέστερη παράδοση ή για τον εξοπλισμό των εκεί εγκαταστάσεών σας) σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παρ. 1.γ’ του ίδιου άρθρου.2. Γράψτε την αξία των ενδοκοινοτικών τριγωνικών παραδόσεων αγαθών σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 2
Κωδ. 364	Γράψτε την αξία των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων αγαθών για τις οποίες παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης. Στην αξία των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων αγαθών περιλαμβάνεται και η αξία της απόκτησης αγαθών που παραδίδονται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 15 του Κώδικα ΦΠΑ.
Κωδ. 384	Γράψτε τον φόρο ο οποίος αναλογεί στις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις του Κωδ. 364.

2.45 Παράδοση αποθεμάτων στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντα σε άλλο κράτος-μέλος

Με την εγκύκλιο Ε2019/2002 διευκρνίστηκαν θέματα εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4714/2020 που αφορούν τη διαχείριση αποθεμάτων στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντος (call-off stock) από 1/1/2020 καθώς και τις υποχρεώσεις των προμηθευτών και των πελατών που είναι μέρη των συναλλαγών της μορφής αυτής, τις αλυσιδωτές συναλλαγές, τους ενδιάμεσους φορείς εκμετάλλευσης, τις τριγωνικές συναλλαγές, τις προϋποθέσεις και τους κανόνες που τις διέπουν καθώς και τις παρεκκλίσεις τους, τις προϋποθέσεις απαλλαγής στις ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών και τους τρόπους απόδειξης της φυσικής μεταφοράς, στις ενδοκοινοτικές παραδόσεις, αγαθών σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1912. Επιπλέον, αναπτύσσεται περιπτωσιολογία σχετική με την εφαρμογή του άρθρου 7α του Κώδικα ΦΠΑ, τις δηλωτικές υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων στις διατάξεις του άρθρου αυτού.

Α. Ρυθμίσεις για αποθέματα στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντος (call-off stock)

Με την περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 61 του ν.4714/2020 προστίθεται νέο άρθρο 7α «Παράδοση αποθεμάτων στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντα σε άλλο κράτος-μέλος» στον Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000), οι διατάξεις του οποίου ισχύουν από 1.1.2020.

1. Με την παρ. 1 του άρθρου 7α του Κώδικα ΦΠΑ ορίζεται ότι η μεταφορά από υποκείμενο στον φόρο αγαθών της επιχείρησής του, σε άλλο κράτος-μέλος (εφεξής «κ-μ») στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για αποθέματα δεν θεωρείται ως παράδοση αγαθών από επαχθή αιτία. Κατά συνέπεια δεν θεωρείται ότι πραγματοποιείται περαιτέρω ενδοκοινοτική παράδοση ούτε ενδοκοινοτική απόκτηση κατά το χρόνο της αποστολής ή της μεταφοράς των αγαθών στο απόθεμα που βρίσκεται σε άλλο κ-μ, εφόσον τα αγαθά αποστέλλονται ή μεταφέρονται στο πλαίσιο των εν λόγω ρυθμίσεων.

Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 1 Μεταφορά αγαθών στα πλαίσια των ρυθμίσεων για αποθέματα στη διάθεση του συγκεκριμένου πελάτη.

2. Με την παρ. 2 του άρθρου 7α καθορίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να ισχύουν οι ρυθμίσεις για τα αποθέματα στη διάθεση συγκεκριμένου πελάτη. Ειδικότερα πρέπει να συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) τόσο ο προμηθευτής όσο και ο συγκεκριμένος πελάτης, να είναι υποκείμενοι στον φόρο, β) ο προμηθευτής να μην έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ούτε μόνιμη εγκατάσταση στο κ-μ στο οποίο αποστέλλονται ή μεταφέρονται τα εμπορεύματα,

γ) τα αγαθά να μεταφέρονται από το ένα κ-μ στο άλλο κ-μ, προκειμένου να παραδοθούν σε χρόνο μεταγενέστερο της άφιξής τους στον συγκεκριμένο πελάτη,

δ) ο συγκεκριμένος πελάτης να δικαιούται βάσει ισχύουσας συμφωνίας με τον προμηθευτή να αποκτήσει την κυριότητα των εν λόγω αγαθών σε χρόνο μεταγενέστερο της άφιξής τους στο άλλο κ-μ,

ε) ο συγκεκριμένος πελάτης στον οποίο πρόκειται να παραδοθούν τα αγαθά να διαθέτει ΑΦΜ/ΦΠΑ στο κ-μ στο οποίο αποστέλλονται ή μεταφέρονται τα αγαθά και ο ΑΦΜ/ΦΠΑ αυτός, καθώς και τα απαραίτητα στοιχεία για τον προσδιορισμό αυτού και την επικοινωνία μαζί του (όπως λ.χ. όνομα/επωνυμία, ταχυδρομική διεύθυνση, e-mail, τηλέφωνα κ.λπ.), να είναι γνωστά στον προμηθευτή των αγαθών κατά τον χρόνο αναχώρησης της αποστολής ή της μεταφοράς,

στ) ο προμηθευτής που αποστέλλει ή μεταφέρει τα αγαθά:

1. να καταγράφει τη μεταφορά τους σε ειδικό βιβλίο καταχώρισης που προβλέπεται στην περ. ζ) της παρ. 4 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ και επίσης,
2. να περιλαμβάνει σε ανακεφαλαιωτικό πίνακα που προβλέπεται στην περ. α) της παρ. 5 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ, τον ΑΦΜ/ΦΠΑ που έχει αποκτήσει ο συγκεκριμένος πελάτης στο κ-μ στο οποίο αυτά αποστέλλονται ή μεταφέρονται, χωρίς να αναγράφει την αξία των αγαθών που μεταφέρονται.

Οι προαναφερόμενες διατάξεις, εφεξής «ρυθμίσεις για αποθέματα», αναφέρονται στην περίπτωση κατά την οποία ένας υποκείμενος στον φόρο, εφεξής «προμηθευτής», βάσει σχετικής συμφωνίας, αποστέλλει ή μεταφέρει εμπορεύματα της επιχείρησής του σε απόθεμα σε άλλο κ-μ, προκειμένου τα εν λόγω αγαθά να παραδοθούν στο κράτος αυτό σε μεταγενέστερο στάδιο. Μετά την άφιξή τους τα αγαθά αυτά παραδίδονται σε άλλον υποκείμενο στον φόρο, εφεξής «συγκεκριμένος πελάτης», του οποίου τα στοιχεία (όπως λ.χ. όνομα/επωνυμία, ταχυδρομική διεύθυνση, e-mail, τηλέφωνα, κλπ) και ο αριθμός φορολογικού μητρώου για σκοπούς ΦΠΑ, εφεξής «ΑΦΜ/ΦΠΑ», είναι γνωστά κατά τη στιγμή της μεταφοράς ή της αποστολής τους και ο οποίος (συγκεκριμένος πελάτης) έχει το δικαίωμα να παραλάβει αγαθά από το απόθεμα αυτό κατά τη βούλησή του, τμηματικά ή όλα μαζί, οπότε κατά τον χρόνο αυτό μεταβιβάζεται η κυριότητα των εν λόγω αγαθών.

– Πώς ρυθμίζονταν μέχρι 31/12/2019 οι περιπτώσεις αυτές.

Σύμφωνα με τους ισχύοντες έως 31-12-2019 κανόνες ΦΠΑ, μία επιχείρηση υποκείμενη στον φόρο που μετέφερε τα αγαθά της σε άλλο κ-μ προκειμένου να αποτελέσουν απόθεμα στη διάθεση συγκεκριμένου πελάτη, θεωρούνταν ότι είχε πραγματοποιήσει απαλλασσόμενη ενδοκοινοτική παράδοση στο κ-μ αναχώρησης. Η άφιξη των αγαθών συνιστούσε ενδοκοινοτική απόκτηση και η επιχείρηση που μετέφερε τα αγαθά της στο άλλο κ-μ υποχρεούταν να εγγραφεί για σκοπούς ΦΠΑ στο κ-μ άφιξης και να δηλώσει την ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών στην οικεία δήλωση ΦΠΑ. Αυτό σήμαινε ότι, η επιχείρηση που μετέφερε τα εμπορεύματά της στο άλλο κ-μ έπρεπε να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις ΦΠΑ στο κ-μ άφιξης (εγγραφή για σκοπούς ΦΠΑ, υποβολή δήλωσης ΦΠΑ και υπολογισμό στη δήλωση αυτή του οφειλόμενου ΦΠΑ για την ενδοκοινοτική απόκτηση). Όταν η επιχείρηση μετέφερε τα αγαθά της για απόθεμα σε άλλο κ-μ με σκοπό να παραδοθούν αργότερα σε έναν πελάτη, η επιχείρηση εκτός από τη δήλωση ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών, όφειλε επίσης, να επιρρίπτει και τον ΦΠΑ επί της (εγχώριας) παράδοσης στο κ-μ όπου βρισκόταν το απόθεμα.

– Πώς ρυθμίζονται οι περιπτώσεις αυτές από 1/1/2020 με τις νέες διατάξεις.

Με τις νέες «ρυθμίσεις για αποθέματα» επέρχεται απλούστευση στο υφιστάμενο καθεστώς η οποία ωστόσο δεν είναι υποχρεωτική για τις επιχειρήσεις δεδομένου ότι, μια επιχείρηση μπορεί να μην εφαρμόσει την απλούστευση αυτή αλλά ότι ίσχυε μέχρι την 31/12/2019. Η απλούστευση αυτή συνίσταται στην κατάργηση για τις επιχειρήσεις, οι οποίες μεταφέρουν αγαθά μεταξύ δύο κ-μ με σκοπό να τα παραδώσουν αργότερα σε έναν συγκεκριμένο, ήδη γνωστό πελάτη, του διοικητικού φορτίου που συνδέεται με την υποχρέωση να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις ως προς τον ΦΠΑ στο κ-μ όπου βρίσκεται το απόθεμα (εγγραφή για σκοπούς ΦΠΑ, υποβολή δήλωσης ΦΠΑ και υπολογισμό στη δήλωση αυτή του οφειλόμενου ΦΠΑ για την ενδοκοινοτική απόκτηση).

Η απλούστευση δεν καλύπτει την περίπτωση κατά την οποία μια επιχείρηση μεταφέρει εμπορεύματα από ένα κ-μ σε άλλο, χωρίς να γνωρίζει ακόμη τον συγκεκριμένο πελάτη στο εν λόγω άλλο κ-μ.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις για «ρυθμίσεις για αποθέματα» δεν πραγματοποιείται ενδοκοινοτική παράδοση ούτε ενδοκοινοτική απόκτηση κατά τον χρόνο της αποστολής ή της μεταφοράς των εμπορευμάτων σε απόθεμα σε άλλο κ-μ, αλλά όταν, σε μεταγενέστερο χρόνο, ο πελάτης αποκτήσει την κυριότητα των αγαθών.

Προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής παρακολούθηση από τις φορολογικές αρχές, απαιτείται από τον προμηθευτή και τον συγκεκριμένο πελάτη, καθώς επίσης και από τον αποθηκευτή των εν λόγω αγαθών στις περιπτώσεις που ο αποθηκευτής είναι πρόσωπο διαφορετικό από τον συγκεκριμένο πελάτη, να τηρούν ειδικό βιβλίο καταχώρισης των αγαθών σε απόθεμα.

Επιπλέον, για τη μεταφορά των αγαθών απαιτείται ο προμηθευτής να υποβάλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα, στον οποίο θα αναφέρει τον ΑΦΜ/ΦΠΑ του συγκεκριμένου πελάτη (και όχι την ποσότητα ή την αξία). Όταν σε χρόνο μεταγενέστερο της άφιξης των αγαθών, ο συγκεκριμένος πελάτης λάβει αγαθά από το απόθεμα, θεωρείται ότι κατά τον χρόνο αυτό διενεργείται η ενδοκοινοτική παράδοση από τον προμηθευτή και η ενδοκοινοτική απόκτηση από τον συγκεκριμένο πελάτη, οι οποίοι υποχρεούνται να εκπληρώσουν τις δηλωτικές υποχρεώσεις τους (δήλωση ΦΠΑ, ανακεφαλαιωτικό πίνακα) σύμφωνα με τις ισχύουσες στο εσωτερικό του (κάθε) κ-μ διατάξεις. Υπενθυμίζεται ότι δεν είναι υποχρεωτική σε όλα τα κ-μ η υποβολή ανακεφαλαιωτικών πινάκων για τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών που πραγματοποιούνται στο έδαφός τους.

Επισημάνσεις επί των «ρυθμίσεων για αποθέματα»

Εξαιρούνται από την απλούστευση αυτή οι περιπτώσεις των εισαγωγών, των εξαγωγών και των παραδόσεων εντός του ίδιου κ-μ, καθότι δεν πληρούται η ανωτέρω προϋπόθεση γ), δηλαδή τα αγαθά να μεταφέρονται από το ένα κ-μ σε άλλο

Δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην περ. δ’, της παρ. 1, του άρθρου 23 του Κώδικα ΦΠΑ σύμφωνα με την οποία απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ η εισαγωγή αγαθών, τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται ή μεταφέρονται, από τον εισαγωγέα ή από άλλο πρόσωπο που ενεργεί στο όνομά του και για λογαριασμό του εισαγωγέα, σε άλλο κ-μ και η παράδοσή τους απαλλάσσεται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 28 (τελωνειακό καθεστώς 4200).

Σχετικά με την προϋπόθεση που τίθεται στην περ. β) της παρ. 2 του ίδιου άρθρου, σύμφωνα με την οποία ο προμηθευτής δεν πρέπει να έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ούτε μόνιμη εγκατάσταση στο κ-μ στο οποίο αποστέλλονται ή μεταφέρονται τα εμπορεύματα, διευκρινίζεται ότι:

– η τυχόν ύπαρξη ΑΦΜ/ΦΠΑ του προμηθευτή στο κ-μ του αποθέματος δεν επαρκεί από μόνη της για να αποκλείσει την εφαρμογή της απλούστευσης,

– στην περίπτωση που ο προμηθευτής έχει εγκαταστήσει την έδρα της επιχείρησής του ή έχει μόνιμη εγκατάσταση στο κ-μ άφιξης των εμπορευμάτων, δεν εφαρμόζεται η εν λόγω απλούστευση, ανεξάρτητα από το εάν η μόνιμη εγκατάσταση του προμηθευτή παρεμβαίνει πράγματι ή όχι στις παραδόσεις αγαθών που αυτός πραγματοποιεί.

Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 1 – Μεταφορά αγαθών στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για αποθέματα στη διάθεση του συγκεκριμένου πελάτη.

3. Με την παρ. 3 του άρθρου 7α καθορίζεται ο χρόνος πραγματοποίησης της ενδοκοινοτικής παράδοσης, καθώς και της ενδοκοινοτικής απόκτησης των αγαθών, τα οποία έχουν μεταφερθεί σε άλλο κ-μ στα πλαίσια των ρυθμίσεων για τα αποθέματα.

Συγκεκριμένα, υπό την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση του δικαιώματος διάθεσης των αγαθών στον συγκεκριμένο πελάτη εκτελείται μέσα σε χρονικό διάστημα 12 μηνών από την άφιξη των αγαθών στο κ-μ στο οποίο έχουν αποσταλεί ή μεταφερθεί, θεωρείται ότι πραγματοποιείται, κατά τον χρόνο της μεταβίβασης αυτής:

– ενδοκοινοτική παράδοση αγαθών, από τον προμηθευτή ο οποίος απέστειλε ή μετέφερε τα αγαθά είτε ο ίδιος είτε μέσω τρίτου ο οποίος ενήργησε για λογαριασμό του στο εσωτερικό της χώρας, στον συγκεκριμένο πελάτη,

– ενδοκοινοτική απόκτηση των αγαθών από τον συγκεκριμένο πελάτη, στον οποίο παραδίδονται τα εν λόγω αγαθά στο κ-μ στο οποίο απεστάλησαν ή μεταφέρθηκαν στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για τα αποθέματα.

Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 2 -Παραλαβή αγαθών εκ του αποθέματος από τον συγκεκριμένο πελάτη.

4. Με την παρ. 4 του άρθρου 7α προβλέπεται ότι σε περίπτωση αντικατάστασης του συγκεκριμένου πελάτη μέσα στο χρονικό διάστημα των 12 μηνών, η μεταφορά των αγαθών της επιχείρησης στο άλλο κ-μ δεν θα θεωρηθεί ως παράδοση των αγαθών από τον προμηθευτή, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται τα ακόλουθα:
5. i) Συντρέχουν οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου 7α για τις ρυθμίσεις αποθεμάτων σε σχέση με τον νέο συγκεκριμένο πελάτη. Αυτό συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, ότι:

• ο νέος (συγκεκριμένος) πελάτης στον οποίο πρόκειται να παραδοθούν τα αγαθά διαθέτει ΑΦΜ/ΦΠΑ στο κ-μ στο οποίο έχουν μεταφερθεί τα αγαθά,
• τη στιγμή που παύει να υφίσταται η συμφωνία για τα αποθέματα με τον προηγούμενο (συγκεκριμένο) πελάτη, ο προμηθευτής έχει ήδη προσδιορίσει τον νέο πελάτη και έχει συνάψει με αυτόν συμφωνία βάσει της οποίας δικαιούται αυτός (ο νέος πλέον πελάτης), να αναλάβει την κυριότητα των αγαθών.

1. ii) Ο προμηθευτής καταγράφει την «αντικατάσταση» στο ειδικό βιβλίο καταχώρισης που τηρεί.

Επισημαίνεται ότι ο προμηθευτής υποχρεούται, να υποβάλλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα στον οποίο θα συμπεριλάβει την πληροφορία της αντικατάστασης αυτής στον πίνακα Γ.

Παρατηρήσεις για την παράγραφο 4 του άρθρου 7α

– προκειμένου να μην θεωρηθεί ως παράδοση αγαθών κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 7 του κώδικα ΦΠΑ, η αντικατάσταση του συγκεκριμένου πελάτη με νέο θα πρέπει να πραγματοποιηθεί προτού τα αγαθά αφαιρεθούν από το απόθεμα από τον νέο πελάτη και όχι πέραν της περιόδου των 12 μηνών που άρχεται κατά την αρχική άφιξη των εμπορευμάτων στο κ-μ στο οποίο απεστάλησαν ή μεταφέρθηκαν.

– εφόσον δεν πληρούνται αθροιστικά οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις της παρ. 4 και ο προμηθευτής παραδίδει ούτως ή άλλως τα εμπορεύματα από το απόθεμα σε άλλο πρόσωπο που αντικαθιστά τον συγκεκριμένο πελάτη θεωρείται ότι διενεργείται παράδοση αγαθών σε άλλο πρόσωπο.

– Δεν τίθεται περιορισμός ως προς τον αριθμό των διαδοχικών αντικαταστάσεων του συγκριμένου πελάτη από άλλον νεότερο, εφόσον όλες αυτές πραγματοποιούνται εντός της περιόδου 12 μηνών που άρχεται κατά την αρχική άφιξη των εμπορευμάτων στο κ-μ στο οποίο απεστάλησαν ή μεταφέρθηκαν.

Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 3- Αντικατάσταση του συγκεκριμένου πελάτη.

5. Με την παρ. 5 του άρθρου 7α προβλέπεται ότι σε περίπτωση που τα αγαθά, μέσα σε χρονικό διάστημα των 12 μηνών από την άφιξή τους, δεν έχουν παραδοθεί στον συγκεκριμένο πελάτη για τον οποίο αυτά προορίζονται, ούτε σε άλλον υποκείμενο στον φόρο από τον οποίο αυτός έχει αντικατασταθεί, θεωρείται ότι διενεργείται παράδοση αγαθών κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 7, από την επομένη ημέρα της λήξεως της χρονικής περιόδου των 12 μηνών.

Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 4 Υπέρβαση της περιόδου των 12 μηνών.

6. Με την παρ. 6 του άρθρου 7α προβλέπεται ότι σε περίπτωση επιστροφής αγαθών, τα οποία είχαν μεταφερθεί στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για αποθέματα, στον προμηθευτή, δεν θεωρείται ότι διενεργείται παράδοση αγαθών κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 7 εφόσον:
7. το δικαίωμα διάθεσης των αγαθών δεν έχει μεταβιβασθεί,
8. τα εν λόγω αγαθά επιστρέφονται στο κ-μ από το οποίο έχουν αποσταλεί ή μεταφερθεί εντός του χρονικού διαστήματος των 12 μηνών,

iii. ο προμηθευτής καταγράφει την επιστροφή των αγαθών στο ειδικό βιβλίο καταχώρισης που τηρεί.

Επισημαίνεται ότι ο προμηθευτής υποχρεούται, να υποβάλλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα στον οποίο θα συμπεριλάβει την πληροφορία για την επιστροφή αυτή στον πίνακα Γ. Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 5 Επιστροφή αγαθών στον προμηθευτή.

7. Με την παρ. 7 του άρθρου 7α προβλέπεται ότι η μεταφορά από τον προμηθευτή αγαθών της επιχείρησής του προς το άλλο κ-μ, θεωρείται ως παράδοση αγαθών κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 7, εάν εντός του διαστήματος των 12 μηνών από την άφιξή τους στο κ-μ στο οποίο έχουν αποσταλεί ή μεταφερθεί στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για αποθέματα, παύσει να πληρούται οποιαδήποτε από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις παρ. 2 και 4, κατά τον χρόνο παύσης της σχετικής προϋπόθεσης.

Συγκεκριμένα, παύουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των ρυθμίσεων για αποθέματα όταν:

α) τα αγαθά παραδοθούν σε πρόσωπο διαφορετικό από τον συγκεκριμένο πελάτη της περ. γ) της παρ. 2 ή αντικαταστάτη του σύμφωνα με την παρ. 4, αμέσως πριν την εν λόγω παράδοση. Η έννοια του «αμέσως πριν», θεωρείται, στο πλαίσιο της συνολικής λειτουργίας του συστήματος ΥΠΑ, ως η ίδια ημέρα με την ημέρα της παράδοσης των αγαθών στο διαφορετικό πρόσωπο από τον συγκεκριμένο πελάτη. Σημειώνεται ότι η παράδοση των αγαθών εκ του αποθέματος σε πρόσωπο διαφορετικό από τον συγκεκριμένο πελάτη, ακολουθεί τους δικούς της κανόνες («εγχώρια» παράδοση, ενδοκοινοτική παράδοση, εξαγωγή) και δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των ρυθμίσεων για αποθέματα.

β) τα αγαθά αποστέλλονται ή μεταφέρονται σε χώρα διαφορετική από το κ-μ από το οποίο μετακινήθηκαν αρχικά, αμέσως πριν από την έναρξη της εν λόγω αποστολής ή μεταφοράς. Η έννοια του «αμέσως πριν», θεωρείται, στο πλαίσιο της συνολικής λειτουργίας του συστήματος ΦΠΑ, ως η ίδια ημέρα με την έναρξη της αποστολής ή της μεταφοράς προς την άλλη χώρα.

γ) υφίσταται καταστροφή, απώλεια ή κλοπή των αγαθών και στην περίπτωση αυτή θεωρείται ότι οι προϋποθέσεις παύουν να πληρούνται, είτε την ημερομηνία κατά την οποία τα αγαθά πράγματι αφαιρέθηκαν ή καταστράφηκαν, είτε την ημερομηνία κατά την οποία διαπιστώθηκε η καταστροφή ή η απώλειά τους.

Ωστόσο, ειδικά για την περίπτωση γ) διευκρινίζεται ότι δεν θεωρείται ότι διενεργείται παράδοση αγαθών κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 7, εφόσον πρόκειται για μικρές απώλειες αγαθών που προκύπτουν από την πραγματική φύση των αγαθών ή από απρόβλεπτες περιστάσεις. Ως «μικρές» απώλειες θεωρούνται οι κάτω του 5% σε σχέση με την αξία ή την ποσότητα του συνολικού αποθέματος αγαθών που υπάρχει, κατά την ημερομηνία, μετά την άφιξή τους στον τόπο αποθήκευσης, κατά την οποία τα αγαθά πράγματι αφαιρούνται ή καταστρέφονται. Στην περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί η ημερομηνία αυτή, τότε λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι τα εμπορεύματα καταστράφηκαν ή λείπουν.

Παρατίθεται κατωτέρω σχετικό Παράδειγμα 6 Καταστροφή ή απώλεια των αγαθών

8. Με την παρ. 8 του άρθρου 7α ρυθμίζεται η αντίστροφη περίπτωση των προηγούμενων παραγράφων του ίδιου άρθρου, όταν δηλαδή μια επιχείρηση μετακινεί τα αγαθά της από άλλο κ-μ προς την Ελλάδα στο πλαίσιο της απλούστευσης που προβλέπουν οι εν λόγω ρυθμίσεις για αποθέματα στη διάθεση συγκεκριμένου πελάτη στην Ελλάδα. Συνεπώς, ο συγκεκριμένος πελάτης προς τον οποίο αποστέλλονται τα αγαθά στην Ελλάδα θεωρείται ότι διενεργεί ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών, κατά τον χρόνο που διενεργείται η μεταβίβαση του δικαιώματος διάθεσης των αγαθών σε αυτόν.

Σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος πελάτης στην Ελλάδα υποχρεούται να υποβάλλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα για αυτές τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών που πραγματοποιεί στην Ελλάδα και επίσης να καταχωρεί τη συναλλαγή στο ειδικό βιβλίο που τηρεί.

9. Ειδικό βιβλίο καταχώρισης.

Με την περ. ε) της παρ. 2 του άρθρου 61 του ν.4714/2020, προστίθεται περίπτωση ζ) στην παρ. 4 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ με την οποία, σε συνδυασμό και με τις διατάξεις του άρθρου 54α του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 282/2011, θεσπίζεται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για αποθέματα ότι τόσο ο προμηθευτής όσο και ο συγκεκριμένος πελάτης υποχρεούνται να τηρούν ειδικό βιβλίο καταχώρισης, στο οποίο καταγράφουν άμεσα, τουλάχιστον τις προβλεπόμενες από τα ανωτέρω πληροφορίες. Αυτό σημαίνει ότι δεν καθορίζονται περιοριστικά οι πληροφορίες αλλά θα πρέπει να καταχωρείται στο εν λόγω βιβλίο κάθε διαθέσιμη πληροφορία, ώστε οι φορολογικές αρχές να μπορούν να ελέγχουν την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 7α σχετικά με τις ρυθμίσεις για τα αποθέματα.

1. Περιεχόμενο του ειδικού βιβλίου που τηρείται από τον προμηθευτή των αγαθών.

Στο ειδικό βιβλίο καταχωρούνται τουλάχιστον οι ακόλουθες πληροφορίες:

α) το κ-μ από το οποίο έχουν αποσταλεί ή μεταφερθεί τα αγαθά και την ημερομηνία της αποστολής ή της μεταφοράς των αγαθών,

β) ο ΑΦΜ/ΦΠΑ του συγκεκριμένου πελάτη που θα έχει χορηγηθεί από το κ-μ στο οποίο αποστέλλονται ή μεταφέρονται τα αγαθά,

γ) το κ-μ στο οποίο αποστέλλονται ή μεταφέρονται τα αγαθά, ο ΑΦΜ/ΦΠΑ του αποθηκευτή, η διεύθυνση της αποθήκης, όπου φυλάσσονται κατά την άφιξή τους και η ημερομηνία άφιξης των αγαθών στην αποθήκη,

δ) η αξία, η περιγραφή και η ποσότητα των αγαθών που έχουν αφιχθεί στην αποθήκη,

ε) ο ΑΦΜ/ΦΠΑ πελάτη σε περίπτωση αντικατάστασης του αρχικού συγκεκριμένου πελάτη

στ) η φορολογητέα αξία, η περιγραφή και η ποσότητα των παραδιδόμενων αγαθών και η ημερομηνία, κατά την οποία διενεργείται η παράδοση των αγαθών από την αποθήκη καθώς και ο ΑΦΜ/ΦΠΑ του αποκτώντος,

ζ) η φορολογητέα αξία, η περιγραφή και η ποσότητα των αγαθών και η ημερομηνία κατά την οποία παύει να πληρούται οποιαδήποτε από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις παρ. 2 και 4 του άρθρου 7α,

η) η αξία, η περιγραφή και η ποσότητα των επιστρεφόμενων αγαθών και η ημερομηνία της επιστροφής των αγαθών σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 7α του Κώδικα ΦΠΑ.

1. Περιεχόμενο του ειδικού βιβλίου που τηρείται από τον συγκεκριμένο πελάτη

Στο ειδικό βιβλίο καταχωρούνται τουλάχιστον οι ακόλουθες πληροφορίες:

α) ο ΑΦΜ/ΦΠΑ του προμηθευτή ο οποίος μεταφέρει αγαθά στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για τα αποθέματα στη διάθεση συγκεκριμένου πελάτη,

β) η περιγραφή και η ποσότητα των αγαθών που προορίζονται για αυτόν,

γ) η ημερομηνία άφιξης στην αποθήκη των αγαθών που προορίζονται για αυτόν,

δ) η φορολογητέα αξία, η περιγραφή και η ποσότητα των αγαθών που παραδίδονται σε αυτόν και η ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιείται η ενδοκοινοτική απόκτηση των αγαθών,

ε) η περιγραφή και η ποσότητα των αγαθών και η ημερομηνία κατά την οποία τα αγαθά αφαιρούνται από την αποθήκη κατ’ εντολή του προμηθευτή

στ) η περιγραφή και η ποσότητα των αγαθών που έχουν καταστραφεί ή απολεσθεί και η ημερομηνία της καταστροφής, απώλειας ή κλοπής των αγαθών που είχαν αφιχθεί στην αποθήκη ή η ημερομηνία κατά την οποία διαπιστώθηκε η καταστροφή ή η απώλεια των αγαθών.

Όταν τα αγαθά αποστέλλονται ή μεταφέρονται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για τα αποθέματα σε αποθηκευτή διαφορετικό από τον συγκεκριμένο πελάτη για τον οποίο προορίζονται τα αγαθά, το ειδικό βιβλίο καταχώρισης αυτού του υποκειμένου στον φόρο δεν χρειάζεται να περιέχει τις πληροφορίες που αναφέρονται ανωτέρω υπό τα στοιχεία γ), ε) και στ).

10. Με την περ. στ’ της παρ. 2 του άρθρου 61 του ν.4714/2020, αντικαθίσταται η περ. α) της παρ. 5 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ.

Με τη νέα διάταξη προστίθεται μία νέα υποχρέωση ως προς τον ανακεφαλαιωτικό πίνακα στον οποίο επιπλέον περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τον ΑΦΜ/ΦΠΑ των υποκείμενων στον φόρο (προμηθευτή, συγκεκριμένο πελάτη), στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για τα αποθέματα, καθώς και πληροφορίες σχετικά με οποιαδήποτε αλλαγή όσον αφορά αυτές τις πληροφορίες που έχει υποβάλει ήδη.

11. Με την περ. ζ) της παρ. 2 του άρθρου 61 του ν. 4714/2020, τροποποιείται η παρ. 5γ του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ και μετά το πρώτο εδάφιο προστίθενται νέα εδάφια, σύμφωνα με τα οποία οι πληροφορίες που παρέχονται σχετικά με το απόθεμα αγαθών στη διάθεση συγκεκριμένου πελάτη καταχωρούνται από τον προμηθευτή στους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες της ημερολογιακής περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας αντίστοιχα:

– ξεκίνησε η αποστολή ή η μεταφορά τους προς το άλλο κ-μ,

– ξεκίνησε η επιστροφή τους από το άλλο κ-μ προς τον προμηθευτή στο εσωτερικό της χώρας από την οποία είχαν αρχικά αποσταλεί/μεταφερθεί,

– έγινε αντικατάσταση του συγκεκριμένου πελάτη από άλλον, στο πλαίσιο των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 7α.

Για την κατανόηση των ανωτέρω παρατίθενται τα ακόλουθα παραδείγματα:

Παράδειγμα 1- Μεταφορά αγαθών στα πλαίσια των ρυθμίσεων για αποθέματα στη διάθεση του συγκεκριμένου πελάτη (γενική περίπτωση)

Η επιχείρηση Α (προμηθευτής), που είναι εγκατεστημένη στην Ελλάδα (και δεν έχει εγκατάσταση στη Βουλγαρία), μεταφέρει αγαθά στις 10.1.21 στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για αποθέματα στη διάθεση του συγκεκριμένου πελάτη Β στη Βουλγαρία, τα οποία φθάνουν στην αποθήκη του Β στη Βουλγαρία την ίδια ημερομηνία. Ο συγκεκριμένος πελάτης Β έχει αποκτήσει στη Βουλγαρία τον ΑΦΜ/ΦΠΑ BG123456789 τον οποίο έχει γνωστοποιήσει στον προμηθευτή Α, όπως επίσης και τα λοιπά στοιχεία του (ονοματεπώνυμο/επωνυμία, διεύθυνση, κ.λπ.). Τα αγαθά μεταφέρονται βάσει σχετικής συμφωνίας (μεταξύ του Α και Β), για αποθέματα στη διάθεση του συγκεκριμένου πελάτη Β.

Με βάση τα ανωτέρω και σύμφωνα με τα δεδομένα του παραδείγματος θα πρέπει:

• Τον Ιανουάριο, ο προμηθευτής Α να καταγράψει τη μεταφορά των εμπορευμάτων στο ειδικό βιβλίο καταχώρισης
• Ο προμηθευτής Α να υποβάλλει για τον Ιανουάριο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα στον οποίο θα αναφέρει τον ΑΦΜ/ΦΠΑ BG123456789 του συγκεκριμένου πελάτη B για τον οποίο απεστάλησαν τα αγαθά τον Ιανουάριο, χωρίς να αναφέρει την αξία των αγαθών που μεταφέρονται.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 1

Τον Ιανουάριο, ο συγκεκριμένος πελάτης Β, θα πρέπει να καταγράψει την άφιξη των αγαθών στο ειδικό βιβλίο καταχώρισης .

Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που τα αγαθά δεν αποστέλλονται στην αποθήκη του συγκεκριμένου πελάτη Β (όπως συμβαίνει στο παράδειγμα), αλλά αποστέλλονται σε αποθήκη άλλου υποκειμένου (λ.χ. στους χώρους μιας επιχείρησης logistics), τότε στο βιβλίο καταχώρισης που τηρεί ο συγκεκριμένος πελάτης Β δεν απαιτείται να καταχωρεί όλες τις πληροφορίες που αναφέρονται στη παρ. 2 του άρθρου 54α του Εκτ. Κανονισμού 282/2011.

Παράδειγμα 2- Παραλαβή αγαθών εκ του αποθέματος από τον συγκεκριμένο πελάτη.

Σε συνέχεια του παραδείγματος 1, στις 10.6.21 ο συγκεκριμένος πελάτης Β παίρνει από το απόθεμα μέρος των αγαθών για τα οποία ο προμηθευτής Α εκδίδει σχετικό τιμολόγιο.