Φορολογία Ακίνητης Περιουσίας 2022

Λεπτομέριες

Β.5.12 Συμπλήρωση στήλης 14: Έτος κατασκευής

Αναγράφεται το έτος κατασκευής του κτιρίου, όπως προκύπτει από την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή την τελευταία ουσιώδη αναθεώρησή της. Άδεια αλλαγής μόνο της χρήσης του κτιρίου ή άδειες (μη ουσιώδους) ανακαίνισης που δεν θίγουν τον φέροντα οργανισμό του κτιρίου (π.χ. άδεια ελαιοχρωματισμού, άδεια πέργκολας, άδεια επισκευής πατωμάτων κ.λπ.) δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της παλαιότητας.

Αν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, αναγράφεται το έτος κατασκευής, το οποίο προκύπτει από δημόσιο έγγραφο (π.χ. προγενέστερος τίτλος κτήσης, έναρξη ηλεκτροδότησης κ.λπ.).

Σε περιπτώσεις που υπάρχουν τμήματα κτίσματος με διαφορετική παλαιότητα, αναγράφεται το κτίσμα σε μια γραμμή και, ως έτος κατασκευής, το έτος της νεότερης οικοδομικής άδειας.

Αν το έτος κατασκευής δεν προκύπτει από δημόσιο έγγραφο ή από τη δήλωση στοιχείων ακινήτων, ως έτος κατασκευής λαμβάνεται το έτος, κατά το οποίο δηλώθηκε το κτίσμα με την υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν.3427/2005.

Σε αυθαίρετες κατασκευές ή προσθήκες, οι οποίες νομιμοποιήθηκαν ή τακτοποιήθηκαν, ως έτος κατασκευής λαμβάνεται το έτος κατασκευής, όπως αυτό αναγράφεται στην έκθεση του μηχανικού, στα έγγραφα της τακτοποίησης. Αν ο μηχανικός αναγράφει εύρος ετών στην έκθεσή του (π.χ. 2008 έως 2011), ως έτος κατασκευής λαμβάνεται η πιο πρόσφατη χρονολογία. Σε περίπτωση που δεν αναγράφεται έτος κατασκευής στην έκθεση του μηχανικού, ως έτος κατασκευής λαμβάνεται αυτό της τακτοποίησης, το οποίο δεν μπορεί να είναι μεταγενέστερο του 2011, δεδομένου ότι δεν επιτρέπεται τακτοποίηση κτισμάτων μεταγενέστερης κατασκευής.

Β.5.13 Συμπλήρωση στηλών 15 και 19: Είδος Εμπράγματου Δικαιώματος

Αναγράφεται ο κωδικός του είδους εμπράγματου δικαιώματος κατά περίπτωση ως εξής:

1: Πλήρης κυριότητα. Όταν έχει συσταθεί δουλεία οίκησης, ο κύριος του ακινήτου εξομοιώνεται με ψιλό κύριο (κωδ. 2) και ο έχων το δικαίωμα της οίκησης με επικαρπωτή (κωδ. 3).

2: Ψιλή κυριότητα

3: Επικαρπία. Τα ενοχικά δικαιώματα της ενάσκησης επικαρπίας και συνοίκησης δεν αναγράφονται.

4: Δικαίωμα επιφανείας. Δικαίωμα επιφανείας είναι το εμπράγματο δικαίωμα φυσικού ή νομικού προσώπου να κατασκευάζει κτίσμα σε έδαφος κτήματος που είναι, κατά το χρόνο σύστασης του δικαιώματος, δημόσιο, κατά την έννοια του άρθρου 18 του ν.3986/2011, και να ασκεί, στο κτίσμα αυτό ή σε κτίσμα ήδη κατασκευασμένο σε δημόσιο κτήμα, τις εξουσίες που παρέχει το δικαίωμα της κυριότητας.

5: Πλήρης κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με δικαίωμα αυτοσύμβασης.

6: Ψιλή κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με δικαίωμα αυτοσύμβασης.

7: Επικαρπία από προσύμφωνο αγοράς με δικαίωμα αυτοσύμβασης.

8: Δικαίωμα ακινήτου, το οποίο έχει παραληφθεί πριν τη σύνταξη του οριστικού παραχωρητηρίου από το Δημόσιο ή τον Ο.Ε.Κ. ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ.. (βλ. και θέμα Β.8.4.)

9: Νομή επίδικου ακινήτου

10: Δικαίωμα εργολάβου (εργολαβικό αντάλλαγμα) σε ακίνητο, εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα έτη από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών, η οποία προκύπτει από τη θεώρηση της οικοδομικής άδειας από την αστυνομία, ή πριν την παρέλευση των τεσσάρων ετών, εφόσον το ακίνητο έχει χρησιμοποιηθεί καθ΄ οιονδήποτε τρόπο από τον εργολάβο. Αν για οποιαδήποτε αιτία δεν αναγράφεται η ημερομηνία έναρξης εργασιών στην άδεια οικοδομής, η έναρξη εργασιών πιστοποιείται από το Ι.Κ.Α. ή από τα παραστατικά εργασιών (εκσκαφές, κατασκευή φέροντος σκελετού και γενικά κάθε πρόσφορο στοιχείο, το οποίο μπορεί να την πιστοποιήσει). (βλ. και θέμα Β.8.2.)

11: Κατοχή ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεση του φορέα (άρθρο 2, παρ. 2, περ. ι΄ Ν.4223/2013). Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται από φορολογούμενο ο οποίος χρησιμοποιεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο ακίνητο που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεση του φορέα. Εφόσον συμπληρωθεί ο εν λόγω κωδικός, και σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 7 του Ν.4223/2013, ο κάτοχος του ακινήτου θα καταβάλει ολόκληρο το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα, χωρίς να οφείλεται τέτοιος φόρος από τον κύριο του ακινήτου (δηλ. από τον φορέα της Γενικής Κυβέρνησης στην προκειμένη περίπτωση).

12: Κατοχή ακινήτου, πλην του Δημοσίου, που ανήκει στην «ΕΤΑΔ Α.Ε.» και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.» με τη συναίνεση των Εταιρειών αυτών (άρθρο 2, παρ. 2, περ. ια΄ Ν.4223/2013). Παρομοίως ισχύουν τα αναφερόμενα στον κωδικό 11, καθώς και εδώ βρίσκει εφαρμογή το άρθρο 2 παρ. 7 του Ν.4223/2013. Σχετικό και το έγγραφο 1083016/28.5.2014, σύμφωνα με το οποίο «ακίνητο το οποίο εκμισθώνεται από την ανώνυμη εταιρεία ΕΤΑΔ Α.Ε., δηλώνεται από το μισθωτή του ακινήτου, ο οποίος οφείλει φόρο που ισούται με το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα». Κατά συνέπεια, ο κάτοχος ακινήτου πλην του Δημοσίου, που ανήκει στην «ΕΤΑΔ Α.Ε.» και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.» με τη συναίνεση των Εταιρειών αυτών, θα επιβαρυνθεί με ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα του ακινήτου, χωρίς να οφείλεται τέτοιος φόρος από τον κύριο αυτού («ΕΤΑΔ Α.Ε.» ή «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.» στην προκειμένη περίπτωση).

13: Δεσμευμένο ακίνητο από Ο.Τ.Α., για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση. Και εδώ βρίσκει εφαρμογή το άρθρο 2 παρ. 7 του Ν.4223/2013, ισχύουν δηλ. τα ανωτέρω αναφερόμενα στους κωδ. 11 και 12, οπότε σε αυτή την περίπτωση ο Ο.Τ.Α. καταβάλλει ολόκληρο το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα.

Σημειώνουμε ότι η σωστή συμπλήρωση αυτού του κωδικού, έχει ιδιαίτερη σημασία για το σωστό υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α.

• Τα ενοχικά δικαιώματα εκμετάλλευσης λατομείων ή μεταλλείων δεν αναγράφονται.
• Όταν επί οικοπέδου ή αγροτεμαχίου έχει συσταθεί επικαρπία και ακολούθως ανεγερθεί κτίσμα, υφίσταται και επί των ανεγερθέντων το δικαίωμα της επικαρπίας.
• Στις περιπτώσεις στις οποίες ο ίδιος ιδιοκτήτης έχει διαφορετικά εμπράγματα δικαιώματα επί του ιδίου ακινήτου (για παράδειγμα 50% πλήρους κυριότητα και 50% ψιλής κυριότητας), αυτά αναγράφονται σε χωριστές γραμμές.

Προσοχή!

Για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό. (σχετ. ΠΟΛ.1184/2014)

Β.5.14 Συμπλήρωση στηλών 16 και 20: Ποσοστό Συνιδιοκτησίας

Αναγράφεται το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί τοις εκατό (%), που αναλογεί στο κτίριο ή στο οικόπεδο. Το ποσοστό συνιδιοκτησίας αναγράφεται με πέντε δεκαδικά ψηφία (όχι σε κλασματική μορφή). Σε περιπτώσεις κάθετης ιδιοκτησίας επί οικοπέδου στη δήλωση στοιχείων ακινήτων αναγράφεται, ως επιφάνεια του οικοπέδου, το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων αυτού και, ως ποσοστό συνιδιοκτησίας, το ποσοστό επί του οικοπέδου που αντιστοιχεί στην κάθετη ιδιοκτησία και στο εμπράγματο δικαίωμα επ΄ αυτής.

Το δικαίωμα υψούν, που έχει δημιουργηθεί ως αυτοτελής ιδιοκτησία με συμβολαιογραφικό έγγραφο, αναγράφεται ως οικόπεδο με το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του όλου οικοπέδου, χωρίς να συμπληρώνεται η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που υπάρχουν στο οικόπεδο. (βλ. αναλυτικά θέματα Β.5.6.4 & Β.5.17)

Όταν υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά επί του ιδίου ακινήτου, αυτά αναγράφονται σε χωριστές γραμμές.

Προσοχή!

Για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας εκατό τοις εκατό (100%). (σχετ. ΠΟΛ.1184/2014)

Β.5.15 Συμπλήρωση στηλών 17 και 21: Έτος Γέννησης Επικαρπωτή

Σε περίπτωση κτισμάτων που ανήκουν στον υπόχρεο κατά ψιλή κυριότητα ή επικαρπία, αναγράφεται υποχρεωτικά το έτος γέννησης του επικαρπωτή, καθώς και εάν αυτός είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δεδομένου ότι οι ανωτέρω πληροφορίες επηρεάζουν τη φορολογητέα αξία του ακινήτου. Η στήλη αυτή παραμένει κενή στις περιπτώσεις κτισμάτων που ανήκουν στον υπόχρεο κατά πλήρη κυριότητα. Το έτος γέννησης του επικαρπωτή του κτίσματος αναγράφεται με τέσσερα ψηφία.

Οι στήλες 17 και 21 συμπληρώνονται κατά τα ανωτέρω και σε περίπτωση οίκησης, με τον κύριο του ακινήτου να εξομοιώνεται με ψιλό κύριο και τον έχοντα το δικαίωμα της οίκησης με επικαρπωτή.

Η συμπλήρωση αυτών των στηλών είναι απαραίτητη προκειμένου να επιμεριστεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ανάμεσα στον επικαρπωτή και τον ψιλό κύριο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2, παρ. 4 του Ν.4223/2013, ως εξής:

ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΥ ΓΙΑ ΕΠΙΚΑΡΠΩΤΕΣ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Ηλικία επικαρπωτή	Φόρος επικαρπωτή		Φόρος ψιλού κύριου
≤20	80% x Φόρος πλήρους κυριότητας		20% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>20	70% x Φόρος πλήρους κυριότητας		30% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>30	60% x Φόρος πλήρους κυριότητας		40% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>40	50% x Φόρος πλήρους κυριότητας		50% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>50	40% x Φόρος πλήρους κυριότητας		60% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>60	30% x Φόρος πλήρους κυριότητας		70% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>70	20% x Φόρος πλήρους κυριότητας		80% x Φόρος πλήρους κυριότητας
>80	10% x Φόρος πλήρους κυριότητας		90% x Φόρος πλήρους κυριότητας
ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΥ ΓΙΑ ΕΠΙΚΑΡΠΩΤΕΣ ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Φόρος επικαρπωτή		Φόρος ψιλού κύριου
80% x Φόρος πλήρους κυριότητας		20% x Φόρος πλήρους κυριότητας

Γενικός κανόνας:

Φόρος πλήρους κυριότητας = Φόρος επικαρπίας + Φόρος ψιλής κυριότητας

Παραδείγματα:

1) Γονέας 62 ετών έχει την επικαρπία ακινήτου και ο γιος του έχει την ψιλή κυριότητα. Ο φόρος που αναλογεί στο ακίνητο έχει υπολογιστεί σε 3.000 €. Επειδή ο γονέας είναι πάνω από 60 ετών, ο φόρος που αναλογεί:

α) στον επικαρπωτή πατέρα είναι: 30% x 3.000 = 900 € και

β) στον ψιλό κύριο γιο είναι: 70% x 3.000 = 2.100 €

2) Πατέρας 60 ετών έχει την επικαρπία και τα παιδιά του την ψιλή κυριότητα ακινήτου, στο οποίο αναλογεί φόρος 3.000 €. Ο γιος του έχει το 45% και η κόρη του το 55% της ψιλής κυριότητας. Επειδή ο γονέας είναι 60 ετών, ο φόρος που αναλογεί:

α) στον επικαρπωτή πατέρα είναι: 40% x 3.000 = 1.200 €

β) στην ψιλή κυριότητα είναι: 60% x 3.000 = 1.800 € βα) Στο γιο αναλογεί φόρος: 45% x 1.800 = 810 € ββ) Στην κόρη αναλογεί φόρος: 55% x 1.800 = 990 €

3) Πατέρας 60 ετών και μητέρα 61 ετών έχουν την επικαρπία ακινήτου κατά ποσοστό 45% και 55% αντίστοιχα. Ο γιος τους έχει την ψιλή κυριότητα του ακινήτου, στο οποίο αναλογεί φόρος 3.000 €.

Στον πατέρα αναλογεί φόρος: 45% x 40% x 3.000 = 540 €

Στη μητέρα αναλογεί φόρος: 55% x 30% x 3.000 = 495 € Στο γιο αναλογεί φόρος: 3.000 – (540 + 495) = 1.965 €

4) Πατέρας 60 ετών και μητέρα 61 ετών έχουν την επικαρπία ακινήτου κατά ποσοστό 45% και 55% αντίστοιχα. Ο γιος τους έχει την ψιλή κυριότητα του ακινήτου κατά ποσοστό 20% και η κόρη τους κατά 80%. Στο ακίνητο αναλογεί φόρος 3.000 €.

Στον πατέρα αναλογεί φόρος: 45% x 40% x 3.000 = 540 €

Στη μητέρα αναλογεί φόρος: 55% x 30% x 3.000 = 495 €

Συνολικός φόρος που αναλογεί στην επικαρπία: 1.035 €

Οπότε, στην ψιλή κυριότητα αναλογεί φόρος: 3.000 – 1.035 = 1.965 €. Έτσι, στο γιο αναλογεί φόρος: 20% x 1.965 = 393 €

Προσοχή! Για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α.: Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος. Σε περίπτωση εμπράγματου δικαιώματος με επικαρπωτή νομικό πρόσωπο, θα αποδίδεται η σταθερή τιμή 0,80 για επικαρπία, ανεξάρτητα από το δηλωθέν έτος γέννησης επικαρπωτή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. (σχετ. ΠΟΛ.1184/2014)

Β.5.16 Συμπλήρωση στήλης 18: Επιφάνεια οικοπέδου

Αναγράφεται η επιφάνεια του οικοπέδου σε τετραγωνικά μέτρα και, προαιρετικά, μέχρι δύο δεκαδικά ψηφία.

Σε περιπτώσεις κάθετης ιδιοκτησίας επί οικοπέδου στη δήλωση στοιχείων ακινήτων αναγράφεται, ως επιφάνεια του οικοπέδου, το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων αυτού και, ως ποσοστό συνιδιοκτησίας, το ποσοστό επί του οικοπέδου που αντιστοιχεί στην κάθετη ιδιοκτησία και στο εμπράγματο δικαίωμα επ’ αυτής.

Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση αναγραφής κτισμάτων απαιτείται και η συμπλήρωση των στοιχείων του οικοπέδου ή γηπέδου, επί του οποίου βρίσκονται αυτά (π.χ. μονοκατοικίες, ειδικά κτίρια κλπ.).

Κατ’ εξαίρεση δεν συμπληρώνονται στοιχεία οικοπέδου αποκλειστικά και μόνο σε κατοικίες, επαγγελματικές στέγες, αποθήκες και θέσεις στάθμευσης εφόσον αθροιστικά:

α. υπάρχει πλήρης σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας για το σύνολο του οικοπέδου και των επ’ αυτού κτισμάτων (υφισταμένων ή μελλοντικών) ,

β. η αξία του οικοπέδου υπολογίζεται με το σύστημα ΑΠΑΑ και

γ. βρίσκονται σε πολυκατοικία.

Για τις ανάγκες συμπλήρωσης του εντύπου Ε9, η ΠΟΛ.1052/2014 έχει διευκρινίσει ότι πολυκατοικία θεωρείται κάθε πολυώροφη οικοδομή εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού, η οποία αποτελείται από τρεις τουλάχιστον ορόφους, υφιστάμενους ή μελλοντικούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και το ισόγειο, ή η οικοδομή που, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ορόφων, έχει κτισμένη επιφάνεια συνολικού εμβαδού 500 τ.μ..

Προσοχή!

Αν η πολυκατοικία βρίσκεται σε οικόπεδο για το οποίο δεν εφαρμόζεται αντικειμενικός προσδιορισμός, τότε αναγράφονται και τα στοιχεία του οικοπέδου (πεδία 18 έως 21) σε κάθε ανεξάρτητη οριζόντια ιδιοκτησία, με το ποσοστό που αντιστοιχεί σ’ αυτή.

Επίσης στην περίπτωση αναγραφής κτισμάτων, δεν συμπληρώνονται στοιχεία οικοπέδου, όταν υπάρχει τίτλος μεταφοράς συντελεστή δόμησης, εφόσον το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή στην οποία εφαρμόζεται το σύστημα ΑΠΑΑ.

Παράδειγμα:

Επί οικοπέδου 500 τ.μ., που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, έχει ανεγερθεί τετραώροφη οικοδομή κατοικιών επιφανείας κάθε ορόφου 250 τ.μ.. Στον α’ όροφο έχει συσταθεί οριζόντια ιδιοκτησία, η οποία περιλαμβάνει ένα διαμέρισμα επιφανείας 100 τ.μ. με ποσοστό συνιδιοκτησίας 10% επί του οικοπέδου. Αναγράφεται ως εξής:

Στήλη 9	Στήλη 11	Στήλη 12	Στήλη 16	Στήλη 18	Στήλη 20	Στήλη 22
1	1	100	100	500	10	1000
1	0	250	100	500	90	1000
1	1	150	100
1	2	250	100
1	3	250	100

Β.5.17 Συμπλήρωση στήλης 22: Συνολική επιφάνεια κτισμάτων στο οικόπεδο

Η στήλη 22 είναι ευνοϊκή για τον φορολογούμενο, καθώς η συμπλήρωσή της συνεπάγεται μείωση του φόρου του οικοπέδου. Στη στήλη 22 αναγράφεται η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων, τα οποία υπάρχουν επί του οικοπέδου, εφόσον προσμετρώνται στο συντελεστή δόμησης.

Στις περιπτώσεις κτισμάτων χωρίς οικοδομική άδεια, στη στήλη αυτή αναγράφεται η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων.

Σε περίπτωση που ο υπόχρεος, από αιτιολογημένη αδυναμία και μόνο, δεν γνωρίζει το σύνολο των υφιστάμενων κτισμάτων που έχουν ανεγερθεί από λοιπούς συγκυρίους στο οικόπεδο (π.χ. σύσταση κάθετης ιδιοκτησίας), συμπληρώνει τουλάχιστον το σύνολο των υφιστάμενων κτισμάτων που ανήκουν στη δική του ιδιοκτησία.

Η στήλη αυτή συμπληρώνεται, εφόσον αναγράφεται επιφάνεια οικοπέδου στη στήλη 18.

Επίσης σε περίπτωση αμφιβολίας ως προς την υποχρέωση συμπλήρωσης της στήλης, αυτή πρέπει να συμπληρώνεται, εφόσον αναγράφεται επιφάνεια οικοπέδου στη στήλη 18.

Δικαίωμα υψούν

Η στήλη αυτή παραμένει κενή μόνο στις περιπτώσεις, στις οποίες υπάρχει σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας και το αναγραφόμενο ακίνητο είναι αυτοτελής οριζόντια ιδιοκτησία / δικαίωμα υψούν με χιλιοστά επί του οικοπέδου.

Σε περίπτωση όμως, κατά την οποία υπάρχει, ως αυτοτελής ιδιοκτησία, δικαίωμα υψούν που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη επιφάνεια κτίσματος και έχει κτισθεί μόνο ένα μέρος αυτής και υπολείπεται η ανέγερση του υπολοίπου κτίσματος, δηλώνεται το υφιστάμενο κτίσμα και στην ίδια γραμμή δηλώνεται το οικόπεδο, με ποσοστό συνιδιοκτησίας το ποσοστό επί του οικοπέδου, που αντιστοιχεί στο δικαίωμα υψούν και στο εμπράγματο δικαίωμα επ’ αυτού. Στην περίπτωση αυτή στη στήλη 22 δύναται να αναγράφεται η επιφάνεια των κτισμάτων της συγκεκριμένης ιδιοκτησίας, τα οποία έχουν ήδη ανεγερθεί (σ.σ. κατά την άποψή μας ενδείκνυται, στην τελευταία αυτή περίπτωση η συμπλήρωση της στήλης 22).

Παραδείγματα:

1) Σε οικόπεδο 500 τ.μ., το οποίο βρίσκεται σε περιοχή εντός ΑΠΑΑ, υπάρχει σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας και μεταξύ των ιδιοκτησιών περιλαμβάνεται μελλοντικό δικαίωμα ανέγερσης διαμερίσματος 200 τ.μ. στον 3^ο όροφο πολυκατοικίας, το οποίο αντιστοιχεί σε 150‰ επί του οικοπέδου. Την 1.1.2014 στον 3^ο όροφο είχε ανεγερθεί διαμέρισμα 100 (εκ των 200) τ.μ.

Στη δήλωση στοιχείων ακινήτων αναγράφεται σε μία γραμμή με κατηγορία ακινήτου 1 (κατοικία) με επιφάνεια κατοικίας (στη στήλη 12) 100 τ.μ., επιφάνεια οικοπέδου 500 τ.μ. και ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 15%. Η στήλη 22 (υφιστάμενα κτίσματα) θα παραμείνει κενή. Εφόσον ο φορολογούμενος επιθυμεί να συμπληρώσει τη στήλη 22, αναγράφει σε αυτή μόνο την επιφάνεια των υφιστάμενων κτισμάτων που αναλογούν στη συγκεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία, δηλαδή 100 τ.μ.. (σχετ. ΠΟΛ.1237/2014) Τονίζουμε ότι ενδείκνυται η συμπλήρωση της στήλης 22, καθώς είναι ευνοϊκή για τον φορολογούμενο.

2) Εάν το δικαίωμα υψούν του προηγούμενου παραδείγματος είναι μελλοντικό και αβέβαιο, δηλαδή εάν σήμερα ο φορολογούμενος δεν έχει δικαίωμα ανέγερσης κτίσματος βάσει συντελεστή δόμησης, όμως «κρατάει» χιλιοστά σε