Περιγραφή
Η νέα εμπλουτισμένη έκδοση «Κώδικας Ανωνύμων Εταιρειών (ΑΕ – ν.4548/2018)» της Astbooks περιλαμβάνει αναλυτική ερμηνεία, πρακτικές εφαρμογές και χρήσιμα εργαλεία για την κατανόηση και υλοποίηση των διατάξεων που αφορούν τις Ανώνυμες Εταιρείες (ΑΕ).
Περιεχόμενο και Θεματολογία
Η νέα έκδοση προσφέρει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στη σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση και στις νομικές, φορολογικές και λογιστικές υποχρεώσεις των Ανωνύμων Εταιρειών. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει:
- Κατ’ άρθρο ανάλυση του ν.4548/2018 (με κωδικοποίηση ν.5178/2025).
- Ίδρυση Ανώνυμης Εταιρείας μέσω Υπηρεσίας Μίας Στάσης (ΥΜΣ), δημοσιότητα και εγγραφή στο ΓΕΜΗ.
- Μετοχικό κεφάλαιο: Διαδικασίες αύξησης, μείωσης και απόσβεσης, εισφορές σε είδος και κεφαλαιοποίηση αποθεματικών.
- Όργανα Διοίκησης: Ρόλοι και αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου, Γενικής Συνέλευσης, καθώς και νέες ρυθμίσεις για Συμβούλους-Διαχειριστές.
- Ευθύνες μελών ΔΣ και μετόχων, καθώς και κανόνες αποφυγής συγκρούσεων συμφερόντων.
- Χρηματοοικονομικές καταστάσεις: Ισολογισμός, αποτελέσματα χρήσης, μεταβολές καθαρής θέσης, χρηματοροές, έκθεση διαχείρισης.
- Διάθεση κερδών και διανομή μερισμάτων, με αναφορά στη φορολογική μεταχείριση.
- Αμοιβές μελών ΔΣ: Φορολόγηση, ασφάλιση και υποχρεώσεις δημοσιοποίησης.
- Λύση, εκκαθάριση και αναβίωση εταιρείας.
- Υποδείγματα πρακτικών ΓΣ και ΔΣ για βασικές αποφάσεις (αύξηση/μείωση κεφαλαίου, διανομή μερισμάτων, έγκριση ισολογισμού).
- Λογιστική αντιμετώπιση βασικών συναλλαγών σύμφωνα με τα ΕΛΠ.
- Φορολογικά ζητήματα:
- Αποθεματικά (διανομή, κεφαλαιοποίηση, αφορολόγητα).
- Τόκοι προνομιούχων μετοχών και ομολόγων.
- Υπεραξία μεταβίβασης μετοχών και ομολόγων.
- Παρακράτηση φόρου σε διανομή μερισμάτων.
- Φορολογικές υποχρεώσεις κατά την εκκαθάριση εταιρείας.
- Εφαρμογές στην πράξη: Ανάλυση πραγματικών περιπτώσεων ΑΕ και απαντήσεις σε πρακτικά ζητήματα μέσω ερωταπαντήσεων.
Με τη νέα αυτή έκδοση, η Astbooks επιδιώκει να προσφέρει ένα ολοκληρωμένο και πρακτικό εργαλείο για όλους τους επαγγελματίες που ασχολούνται με τις Ανώνυμες Εταιρείες, διασφαλίζοντας πλήρη κατανόηση και ορθή εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου.
Επιστημονική ομάδα ASTbooks
Σελ. 1093
Isbn : 978-618-209-113-5
Λεπτομέρειες
16.1 Κάλυψη του κεφαλαίου
Το άρθρο 16 ορίζει τον τρόπο κάλυψης του κεφαλαίου της ΑΕ η οποία γίνεται με ανάληψη υποχρέωσης καταβολής του, η οποία πραγματοποιείται:
- είτε σε χρήμα
- είτε σε είδος.
Περαιτέρω, το αρχικό κεφάλαιο της ΑΕ καλύπτεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο καταστατικό, από έναν ή περισσότερους ιδρυτές και καταβάλλεται κατά τη σύσταση της εταιρείας στο σύνολό του ή, με τις προϋποθέσεις του άρθρου 21, εν μέρει.
Σε περίπτωση αύξησης του κεφαλαίου το κεφάλαιο καλύπτεται από μετόχους ή τρίτους και καταβάλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου στο σύνολό του ή, με τις προϋποθέσεις του άρθρου 21, εν μέρει.
Τέλος, παρέχεται η δυνατότητα προσφυγής στο κοινό:
- για την ολική ή μερική κάλυψη του κεφαλαίου της, είτε του αρχικού είτε του προερχόμενου από αύξηση, ή και
- για την κάλυψη μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου,
σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για τις δημόσιες προσφορές κινητών αξιών.
16.2 Λογιστική αντιμετώπιση κάλυψης κεφαλαίου από την πλευρά του ιδρυτή
Καταβλημένο κεφάλαιο ΑΕ, είναι το μέρος της ονομαστικής αξίας των μετοχών της που έχει εισπραχθεί.
Οφειλόμενο κεφάλαιο στην περίπτωση ΑΕ, είναι το μέρος του μετοχικού της κεφαλαίου που οι μέτοχοι οφείλουν να καταβάλουν για να εξοφληθεί η αξία των μετοχών τους. Τα ποσά αυτά δεν αναγνωρίζονται ως κεφάλαιο με τα ΕΛΠ που κάνουν σαφές ότι ως στοιχείο του κεφαλαίου μιας οντότητας αναγνωρίζεται μόνο το, σε οποιαδήποτε μορφή, ήδη εισφερθέν μέρος του κεφαλαίου. Δηλαδή, δεν αναγνωρίζεται το εγκεκριμένο να καταβληθεί αλλά μη εισέτι καταβληθέν, κατά την ημερομηνία του ισολογισμού, μέρος του κεφαλαίου.
Βάσει Παραρτήματος Γ΄ των ΕΛΠ, για την απεικόνιση του κεφαλαίου και της διαφοράς υπέρ το άρτιο χρησιμοποιείται ο λογ. 40 «Κεφάλαιο» και 41 «Υπέρ το άρτιο». Η ανάλυσή τους σε περαιτέρω υπολογαριασμούς υπόκειται στην κρίση της εταιρείας.
Για λόγους πληροφόρησης πάντως, το εγκεκριμένο αλλά μη καταβλημένο κεφάλαιο μπορεί να παρουσιάζεται στο λογαριασμό του κεφαλαίου της καθαρής θέσης, ενδεικτικά, ως εξής:
| Εγκεκριμένο κεφάλαιο: |
1.000,00 |
| (-) Μη καταβλημένο κεφάλαιο: |
-600,00 |
| Καταβλημένο κεφάλαιο: |
400,00 |
Για την απεικόνιση των ανωτέρω μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο δευτεροβάθμιος λογαριασμός 40.01 «Εγκεκριμένο κεφάλαιο» και ο αφαιρετικός του, 40.02 «Μη καταβεβλημένο κεφάλαιο». Το πιστωτικό τους υπόλοιπο θα δίνει το πράγματι καταβληθέν κεφάλαιο.
Σημ.: Όταν η έκδοση ενός στοιχείου καθαρής θέσης συνεπάγεται την επέλευση κόστους (π.χ. έξοδα και προμήθειες έκδοσης μετοχών), το σχετικό ποσό καταχωρείται αρνητικά στην καθαρή θέση, εφόσον κρίνεται σημαντικό. Όταν το σχετικό ποσό δεν είναι σημαντικό, μπορεί να αντιμετωπίζεται ως έξοδο στην κατάσταση αποτελεσμάτων με βάση την αρχή του δεδουλευμένου. (Λογιστική Οδηγία ΕΛΤΕ)
Σημειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση, το άρθρο 29, παρ. 12 των ΕΛΠ ορίζει ότι, σχετικά με την καθαρή θέση, πρέπει να γνωστοποιείται στο Προσάρτημα:
- Το κεφάλαιο που έχει εγκριθεί αλλά δεν έχει καταβληθεί.
- Ο αριθμός και η ονομαστική αξία των τίτλων καθαρής θέσης ή, όταν δεν υπάρχει ονομαστική, η λογιστική αξία κάθε κατηγορίας τίτλων.
- Ο αριθμός και η ονομαστική αξία ή, όταν δεν υπάρχει ονομαστική αξία, η λογιστική αξία των τίτλων που αντιπροσωπεύουν το κεφάλαιο και εκδόθηκαν μέσα στη περίοδο, εντός των ορίων του εγκεκριμένου κεφαλαίου.
- Η ύπαρξη πιστοποιητικών συμμετοχής, μετατρέψιμων τίτλων, δικαιωμάτων αγοράς τίτλων, δικαιωμάτων προαίρεσης ή παρόμοιων τίτλων ή δικαιωμάτων, με μνεία του αριθμού τους, της αξίας τους και των δικαιωμάτων που παρέχουν.
- Ανάλυση κάθε αποθεματικού με σύντομη περιγραφή του σκοπού του και της κίνησης που παρουσίασε στην περίοδο, εφόσον η εν λόγω κίνηση δεν παρέχεται αναλυτικά στον Πίνακα Μεταβολών Καθαρής Θέσης.
- Ο αριθμός και η ονομαστική αξία των κατεχόμενων ιδίων τίτλων καθαρής θέσης ή, όταν δεν υπάρχει ονομαστική, η λογιστική αξία κάθε κατηγορίας τίτλων.
16.3 Λογιστική αντιμετώπιση κάλυψης μετοχικού κεφαλαίου ΑΕ κατά την ίδρυση με μετρητά
Στις 12.1.20Χ2 ιδρύεται Α.Ε με μετοχικό κεφάλαιο 400.000,00 €, το οποίο αποτελείται από 100.000 μετοχές των 4,00 € η κάθε μία. Ιδρυτικά μέλη της ΑΕ είναι οι μέτοχοι Α, Β και Γ που κατέχουν αντίστοιχα, το 45%, 35% και 20% του μετοχικού κεφαλαίου. Το κεφάλαιο θα καταβληθεί από τους μετόχους σε μετρητά. Οι ημερολογιακές εγγραφές κάλυψης του μετοχικού κεφαλαίου έχουν ως εξής:
| Μέτοχος Α |
400.000,00 x 45% = |
180.000,00 |
| Μέτοχος Β |
400.000,00 x 35% = |
140.000,00 |
| Μέτοχος Γ |
400.000,00 x 20% = |
80.000,00 |
| Σύνολο |
400.000,00 |
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 33.03.03.0000 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
180.000,00 |
|
| 33.03.03.0001 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
140.000,00 |
|
| 33.03.03.0002 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Γ |
80.000,00 |
|
| 40.00.00.0002.0000 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
|
180.000,00 |
| 40.00.00.0002.0001 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
|
140.000,00 |
| 40.00.00.0002.0002 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Γ |
|
80.000,00 |
| (1) 12.1.20Χ2 – Κάλυψη μετοχικού κεφαλαίου βάσει καταστατικού |
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 38.02 |
Καταθέσεις όψεως |
400.000,00 |
|
| 33.03.03.0000 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
|
180.000,00 |
| 33.03.03.0001 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
|
140.000,00 |
| 33. 03.03.0002 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Γ |
|
80.000,00 |
| (2) 12.1.20Χ2 – Καταβολή μετοχικού κεφαλαίου |
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 40.00.00.0002.0000 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
180.000,00 |
|
| 40.00.00.0002.0001 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
140.000,00 |
|
| 40.00.00.0002.0002 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Γ |
80.000,00 |
|
| 40.00.00.0001.0000 |
Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μτχ. / Μτχ Α |
|
180.000,00 |
| 40.00.00.0001.0001 |
Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μτχ. / Μτχ Β |
|
140.000,00 |
| 40.00.00.0001.0002 |
Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μτχ. / Μτχ Γ |
|
80.000,00 |
| (3) 12.1.20Χ2 – Καταβλημένο μετοχικό κεφάλαιο |
Για την καλύτερη κατανόηση του παραδείγματος παρουσιάζονται αναλυτικά οι εγγραφές σε σχήμα «ΤΑΥ»:
| Χ |
33.03.03.0000 Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
Π |
| (1) |
180.000,00 |
180.000,00 |
(2) |
|
|
|
|
| Χ |
33.03.03.0001 Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
Π |
| (1) |
140.000,00 |
140.000,00 |
(2) |
|
|
|
|
| Χ |
33.03.03.0002 Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Γ |
Π |
| (1) |
80.000,00 |
80.000,00 |
(2) |
|
|
|
|
| Χ |
38.02 Καταθέσεις όψεως |
Π |
| (2) |
400.000,00 |
|
|
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0001.0000 Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
Π |
|
|
180.000,00 |
(3) |
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0001.0001 Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
Π |
|
|
140.000,00 |
(3) |
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0001.0002 Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Γ |
Π |
|
|
80.000,00 |
(3) |
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0002.0000 Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
Π |
| (3) |
180.000,00 |
180.000,00 |
(1) |
|
|
|
|
|
40.00.00.0002.0001 Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
Π |
| (3) |
140.000,00 |
140.000,00 |
(1) |
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0002.0002 Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Γ |
Π |
| (3) |
80.000,00 |
80.000,00 |
(1) |
|
|
|
|
16.4 Λογιστική αντιμετώπιση κάλυψης μετοχικού κεφαλαίου ΑΕ κατά την ίδρυση με μετρητά και εισφορά μηχανήματος
Στις 15.3.20Χ2 ιδρύεται ΑΕ με ιδρυτικά μέλη το μέτοχο Α με ποσοστό 60% και το μέτοχο Β με ποσοστό 40%. Το μετοχικό κεφάλαιο ανέρχεται σε 300.000,00 €. Αποτελείται από 60.000 μετοχές των 5,00 € η κάθε μία. Ο μέτοχος Α εισφέρει εκτός από μετρητά και ένα μηχάνημα, το οποίο εκτιμάται σε 50.000,00 €. Ο μέτοχος Β εισφέρει μόνο μετρητά.
Κατά τη σύσταση, ο μέτοχος Α εισφέρει το μηχάνημα και μετρητά 40.000,00 €, ο μέτοχος Β εισφέρει 60.000,00 € σε μετρητά. Το δε υπόλοιπο θα καταβληθεί σε δύο ισόποσες ετήσιες δόσεις, την επόμενη και μεθεπόμενη χρονιά. Οι ημερολογιακές εγγραφές κάλυψης του μετοχικού κεφαλαίου έχουν ως εξής:
α) Κατά την ίδρυση:
Καταρχήν με βάση τα ποσοστά συμμετοχής στο κεφάλαιο της εταιρείας ο κάθε μέτοχος πρέπει συνολικά να καλύψει:
| Μέτοχος Α |
300.000,00 x 60% = |
180.000,00 |
| Μέτοχος Β |
300.000,00 x 40% = |
120.000,00 |
| Σύνολο |
300.000,00 |
Κατά την ίδρυση της εταιρείας – καταβλημένο κεφάλαιο:
| Μέτοχος |
Μετρητά |
Μηχανήματα |
Σύνολο |
| Α |
40.000,00 |
50.000,00 |
90.000,00 |
| Β |
60.000,00 |
|
60.000,00 |
| Σύνολο |
100.000,00 |
50.000,00 |
150.000,00 |
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 33.03.03.0000 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
180.000,00 |
|
| 33.03.03.0001 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
120.000,00 |
|
| 40.00.00.0002.0000 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
|
180.000,00 |
| 40.00.00.0002.0001 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
|
120.000,00 |
| (1) 15.3.20Χ2 – Κάλυψη μετοχικού κεφαλαίου βάσει καταστατικού |
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 38.02 |
Καταθέσεις όψεως |
100.000,00 |
|
| 13.01.00 |
Μηχανήματα |
50.000,00 |
|
| 33.03.03.0000 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
|
90.000,00 |
| 33.03.03.0001 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
|
60.000,00 |
| (2) 15.3.20Χ2 – Μερική καταβολή μετοχικού κεφαλαίου |
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 40.00.00.0002.0000 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
90.000,00 |
|
| 40.00.00.0002.0001 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
60.000,00 |
|
| 40.00.00.0001.0000 |
Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
|
90.000,00 |
| 40.00.00.0001.0001 |
Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
|
60.000,00 |
| (3) 15.3.20Χ2 – Καταβλημένο μετοχικό κεφάλαιο |
Προσοχή!
Δεδομένου ότι το μη καταβληθέν κεφάλαιο έχει παύσει να εμφανίζεται ως στοιχείο του ενεργητικού, και αντίστοιχα της καθαρής θέσης στην παρουσίαση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ΕΛΠ, καθώς ως στοιχείο του κεφαλαίου μιας οντότητας αναγνωρίζεται μόνο το, σε οποιαδήποτε μορφή, ήδη εισφερθέν μέρος του κεφαλαίου και σχετική ενημέρωση μπορεί να παρατίθεται στο προσάρτημα, στο τέλος της χρήσης τα υπόλοιπα του μη καταβληθέντος κεφαλαίου θα πρέπει να αντιλογιστούν.
Συνεπώς, στις 31.12.20Χ2 θα γίνει η κάτωθι εγγραφή:
| Κωδικός |
Περιγραφή |
Χρέωση |
Πίστωση |
| 40.00.00.0002.0000 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
90.000,00 |
|
| 40.00.00.0002.0001 |
Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
60.000,00 |
|
| 33.03.03.0000 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
|
90.000,00 |
| 33.03.03.0001 |
Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
|
60.000,00 |
| (4) 31.12.20Χ2 – Αντιλογισμός μη καταβλημένου κεφαλαίου |
Με την ανωτέρω εγγραφή στο τέλος της χρήσης (σ.σ. 31.12.20Χ2) στο λογαριασμό 40.00.00 «Καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών» θα εμφανίζεται το ορθό πιστωτικό υπόλοιπο 150.000,00 €.
Για την καλύτερη κατανόηση του παραδείγματος παρουσιάζονται αναλυτικά οι εγγραφές σε σχήμα «ΤΑΥ»:
| Χ |
13.01.00 Μηχανήματα |
Π |
| (3) |
50.000,00 |
|
|
|
|
|
|
| Χ |
33.03.03.0000 Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Α |
Π |
| (1) |
180.000,00 |
90.000,00 |
(2) |
|
|
90.000,00 |
(4) |
|
180.000,00 |
180.000,00 |
|
|
|
|
|
| Χ |
33.03.03.0001 Λογαριασμός κάλυψης κεφαλαίου / Μτχ Β |
Π |
| (1) |
120.000,00 |
60.000,00 |
(2) |
|
|
60.000,00 |
(4) |
|
120.000,00 |
120.000,00 |
|
|
|
|
|
| Χ |
38.02 Καταθέσεις όψεως |
Π |
| (3) |
100.000,00 |
|
|
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0001.0000 Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
Π |
|
|
90.000,00 |
(3) |
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0001.0001 Εγκεκριμένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
Π |
|
|
60.000,00 |
(3) |
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0002.0000 Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Α |
Π |
| (3) |
90.000,00 |
180.000,00 |
(1) |
| (4) |
90.000,00 |
|
|
|
180.000,00 |
180.000,00 |
|
|
|
|
|
| Χ |
40.00.00.0002.0001 Μη καταβλημένο κεφάλαιο κοινών μετοχών / Μτχ Β |
Π |
| (3) |
60.000,00 |
120.000,00 |
(1) |
| (4) |
60.000,00 |
|
|
|
120.000,00 |
120.000,00 |
|
|
|
|
|
info@astbooks.gr
English
Ελληνικά