Εφαρμογές του Φ.Π.Α. 2023

Λεπτομέρειες

επηρεάζει τον διακανονισμό ούτε η ύπαρξη μικρού ποσού εσόδων (π.χ. 100 ευρώ) καθώς σε κάθε περίπτωση τον καθοριστικό ρόλο για την έκπτωση ΦΠΑ παγίου ή άλλης δαπάνης τον παίζει η χρησιμοποίηση του παγίου/δαπάνης σε φορολογητέα δραστηριότητα και όχι η ύπαρξη αυτού καθαυτού του εσόδου.

Λογιστική αντιμετώπιση – Εγγραφή στις περιπτώσεις εκπτώσεων λόγω τζίρου

Έστω η επιχείρηση Άλφα ΑΕ λαμβάνει ένα πιστωτικό τιμολόγιο έκπτωσης από έναν προμηθευτή της. Η καθαρή αξία του τιμολογίου είναι 1.217 ευρώ συν ΦΠΑ 24% 292,08 ευρώ. Σύνολο τιμολογίου: 1.509,08€

Λογαριασμός	Περιγραφή	Χ	Π
30.00.00.ΧΧΧΧ	Προμηθευτής	1.217,00
70.98.00.ΧΧΧΧ	Εκπτώσεις λόγω τζίρου	292,08
54.00.70.ΧΧ24	ΦΠΑ εκροών πωλήσεων επμορ.		1.509,08
Λήψη πιστωτικού τιμολογίου έκπτωσης

Σημείωση:

Για το ΦΠΑ, ως μέγιστος χρόνος πραγματοποίησης της έκπτωσης λόγω τζί-ρου για κάθε έτος, θεωρείται το τέλος της χρήσης. Συνεπώς, εάν η χρήση λήγει στις 31.12.2018, η γνωστοποίηση θα πρέπει να έχει γίνει τουλάχιστον μέχρι τις 31.08.2018.

Βάσει των ΕΛΠ η παρ. 11.2.10 της ΠΟΛ.1003/31.12.2014, ορίζει τα εξής:

«Για το πιστωτικό τιμολόγιο, όπως και για τα παραστατικά της παραγράφου 10 του άρθρου 8 του νόμου αυτού (λ.χ. «τίτλος κτήσης», απόδειξη δαπάνης κλπ,) που εκδίδονται για την τεκμηρίωση συναλλαγής της υποκείμενης στο νόμο οντό-τητας με πρόσωπα μη υπόχρεα σε έκδοση τιμολογίου, δεν ορίζεται ρητά από τις παρούσες διατάξεις χρόνος έκδοσης αυτού. Ωστόσο, ισχύουν κατ’ αναλογία τα αναφερόμενα στο χρόνο έκδοσης του τιμολογίου και ειδικότερα:

α) επί παροχής εκπτώσεων εκ των υστέρων, για πωλήσεις αγαθών ή παρο-χή υπηρεσιών, το (πιστωτικό) τιμολόγιο εκδίδεται μέχρι την 15η ημέρα του επό-μενου μήνα, από το χρόνο που γεννάται η υποχρέωση χορήγησης της έκπτω-σης, [..]»

33.7 Ανέγερση ακινήτου για λειτουργία υποκαταστήματος

Ερώτηση:

Έχουμε δυο αδέλφια που αγόρασαν ένα οικόπεδο 50% συγκύριοι. Ο ένας «Α» έχει ένα ξενοδοχείο (ατομική) και ο «Β» επίσης ενοικιαζόμενα διαμερίσματα (ατομική). Αποφάσισαν σ’ αυτό το οικόπεδο να χτίσουν δυο ξενοδοχεία υποκαταστήματα του «Α» και «Β». Θα προχωρήσουν σε σύσταση στο οικόπεδο ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν τα δυο ξεχωριστά υποκαταστήματα (δεν ενδιαφέρει η δημιουργία εταιρείας). Η αγορά μπορεί να περάσει σαν πάγιο και το κόστος ανέγερσης θα θεωρηθεί όλο πάγιο; Ακόμη και το κόστος των οικοδομικών ενσήμων; Θα διενεργώ κανονικά αποσβέσεις σε όλο αυτό το κόστος; Πως θα γίνει ο λογιστικός χειρισμός;

Απάντηση:

1) Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1063/2006:

[..] Η ανέγερση ή η διαμόρφωση κτίσματος (ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχεία, βιοτεχνικοί χώροι κ.λπ.) ως αγαθό επένδυσης του άρθ. 33 παρ. 4 του Κώδικα ΦΠΑ(ν.2859/2000), δεν χαρακτηρίζεται ως υποκατάστημα μέχρι την έναρξη λειτουργίας του, εφόσον στο εν λόγω ακίνητο δεν ενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα.

Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις που υποκείμενες σε ΦΠΑ επιχειρήσεις ασκούν ήδη κάποια φορολογητέα δραστηριότητα ή απαλλασσόμενη με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους, για την οποία έχουν υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών και στη συνέχεια πρόκειται να διαμορφώσουν ή να ανεγείρουν κτίριο σύμφωνα με τα ανωτέρω, για τη δραστηριότητα αυτή δεν θα υποβάλλουν δήλωση μεταβολής εργασιών, για να δηλώσουν την έναρξη των συγκεκριμένων εργασιών και προκειμένου να τύχουν έκπτωσης και επιστροφής του ΦΠΑ των δαπανών αυτών οφείλουν:

• να κατέχουν τα νόμιμα τιμολόγια και
• να καταχωρούν τις εν λόγω δαπάνες στα φορολογικά βιβλία που ήδη τηρούν στην έδρα τους.

Εξαιρετικά, όμως, οφείλουν να υποβάλλουν δήλωση μεταβολής εργασιών προκειμένου να τύχουν έκπτωσης και επιστροφής του ΦΠΑ των εν λόγω δαπανών, οι:

α) Απαλλασσόμενες επιχειρήσεις, χωρίς δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους, που θα ανεγείρουν ή θα διαμορφώσουν κτίριο, το οποίο πρόκειται να χρησιμοποιήσουν για την πραγματοποίηση πράξεων υπαγόμενων στο ΦΠΑ ή απαλλασσόμενων με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους, προκειμένου να ενταχθούν σε υπαγόμενο καθεστώς ΦΠΑ, δεδομένου ότι έχουν καταχωρηθεί στις απαλλασσόμενες επιχειρήσεις.

β) Υποκείμενες στο φόρο επιχειρήσεις με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους με έδρα τη λοιπή Ελλάδα, οι οποίες θα ανεγείρουν ή θα διαμορφώσουν κτίριο σε κάποιο νησί του Αιγαίου ( όπου εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ σύμφωνα με το άρθ. 21 του Κώδικα ΦΠΑ), ώστε να αποδεικνύεται η έναρξη και η διενέργεια των συγκεκριμένων πράξεων.

γ) Υποκείμενες στο φόρο επιχειρήσεις με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους, που θα ανεγείρουν ή θα διαμορφώσουν κτίριο, στο οποίο προτίθενται να ασκήσουν διαφορετική δραστηριότητα από αυτή της έδρας.

Για αυτές ειδικά τις περιπτώσεις, στο αρχείο της Εθνικής Ονοματολογίας Οικονομικών Δραστηριοτήτων προστέθηκαν δύο Κ.Α.Δ. ο 41202001 «εργασίες διαμόρφωσης ή ανέγερσης κτίσματος ή άλλου είδους κατασκευών (ως αγαθού επένδυσης του άρθρ. 33 παρ. 4 του Κώδικα ΦΠΑ) για ίδια άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας με δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ των εισροών τους» και ο 41202002 «εργασίες διαμόρφωσης ή ανέγερσης κτίσματος ή άλλου είδους κατασκευών (ως αγαθού επένδυσης του άρθρ.33 παρ. 4 του Κώδικα ΦΠΑ) για ίδια άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας χωρίς δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ των εισροών τους».

Επίσης, για το σκοπό αυτό, στο αρχείο ειδών εγκατάστασης εσωτερικού έχει προστεθεί νέο είδος εγκατάστασης με την περιγραφή «Υπό κατασκευή εγκατάσταση εσωτερικού» με κωδικό 31.

Συνεπώς, πριν την κατασκευή των καινούριων κτισμάτων, ο «Α» και ο «Β» θα πρέπει να υποβάλλουν σχετική δήλωση μεταβολής (έντυπο Μ2) στο μητρώο της αρμόδιας ΔΟΥ. Στη δήλωση αυτή θα προσθέσετε ως νέα δραστηριότητα τους παραπάνω ΚΑΔ κατά περίπτωση.

Επιπλέον, θα συνυποβληθεί και το έντυπο (Μ10) «Δήλωση Εγκατάστασης Εσωτερικού».

Με την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης στο εν λόγω κτίριο θα υποβληθεί δήλωση μεταβολής εργασιών, προκειμένου να δηλωθεί αυτό ως έδρα ή ως εγκατάσταση εσωτερικού (υποκατάστημα, αποθήκη κ.λπ.) κατά περίπτωση, καθώς και η δραστηριότητα που θα ασκηθεί σ’ αυτό.

Επιχειρήσεις που υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών και πρόκειται να ανεγείρουν κτίριο, στο οποίο θα ασκήσουν τη δραστηριότητά τους, σε οικόπεδο που διαθέτουν ή πρόκειται να αποκτήσουν, ως Κ.Α.Δ. θα δηλώνεται ο 41202001 ή ο 41202002 σύμφωνα με τα ανωτέρω και ως έδρα θα δηλωθεί είτε ο χώρος όπου θα γίνει η ανέγερση, οπότε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθ. 21 του ΚΒΣ θα υποβληθεί γνωστοποίηση ή θα δοθεί έγκριση από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ για τον τόπο τήρησης των βιβλίων, είτε άλλος χώρος (γραφείο, κατοικία). Με την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης στο χώρο αυτό, θα υποβληθεί δήλωση μεταβολής με την οποία θα αντικατασταθεί ο ανωτέρω ΚΑΔ με αυτόν του αντικειμένου δραστηριότητας και κατά περίπτωση το είδος της εγκατάστασης (έδρα , υποκατάστημα κ.λπ.).

Επισημαίνουμε ότι για τις ανάγκες επιστροφής του ΦΠΑ των εισροών, θα αναγράφεται σε εμφανές σημείο των υποβαλλόμενων δηλώσεων μεταβολής ή έναρξης υποχρεωτικά από το φορολογούμενο, ο ΚΑΔ και η δραστηριότητα, που προτίθεται να ασκήσει στο συγκεκριμένο χώρο.

Εφόσον λοιπόν, τα δύο πρόσωπα «Α» και «Β» τα οποία μας αναφέρετε δεν εμπίπτουν σε μία από τις προαναφερόμενες περιπτώσεις α, β, γ, τότε δεν χρειάζεται να προβούν σε δήλωση μεταβολής εργασιών.

2) Περαιτέρω δεν προκύπτει θέμα τεκμηρίων της περ. γ’ του άρθ. 32 του ν.4172/2013, για την αγορά του οικοπέδου ή την ανέγερση του ακινήτου, ώστε τα καταβαλλόμενα χρηματικά ποσά να λογιστούν ως ετήσια δαπάνη του φορολογουμένου, καθώς οι διατάξεις του άρθ. 32 του ΚΦΕ εφαρμόζονται μόνο όταν οι οικείες δαπάνες πραγματοποιούνται από φυσικά πρόσωπα, ως ιδιώτες και όχι στα πλαίσια άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας όπου οι σχετικές αγορές έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά τους αρχεία.

3) Τέλος, οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν για την ανέγερση καταχωρούνται κανονικά στα βιβλία προκειμένου να προκύψει το κόστος κατασκευής με το οποίο θα εγγραφεί το κτίριο ως πάγιο της επιχείρησης και θα αποσβένεται κανονικά. (το οικόπεδο δεν υπόκειται σε απόσβεση)

33.8 Μηχανήματα πιστωτικών καρτών

Ερώτηση:

Συνεταιρισμός με 100 μέλη (εκμεταλλευτές ΕΔΧ) θέλει να προμηθευτεί μηχανάκια πιστωτικών καρτών και να τα διαθέσει στα μέλη του χωρίς χρέωση με μόνη την υποχρέωση συνεργασίας του μέλους με τον συνεταιρισμό και την πληρωμή της μηνιαίας συνδρομής του. Υπάρχει αυτή η δυνατότητα για τον συνεταιρισμό; Εάν ναι, τι είδους έγγραφο πρέπει να υπογράψει με τα μέλη για την παραχώρηση του μηχανήματος;

 

Απάντηση:

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 33 του Κώδικα ΦΠΑ, ως αγαθά επένδυσης (πάγια) θεωρούνται τα ενσώματα αγαθά, που ανήκουν κατά κυριότητα στην επιχείρηση και τίθενται από αυτή σε διαρκή εκμετάλλευση.

Έχουμε την άποψη ότι εφόσον από το καταστατικό και τα πραγματικά περιστατικά που διέπουν τις σχέσεις του συνεταιρισμού με τα μέλη του, προκύπτει ότι ο εν λόγω συνεταιρισμός επιδιώκει την αμοιβαία βοήθεια, την οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη και προαγωγή των μελών του, τότε θεωρούμε ότι τα πάγια αυτά αγαθά, τυγχάνουν εντός της εκμεταλλεύσεως του συνεταιρισμού, αφού αποτελούν ένα κρίκο στην αλυσίδα της δραστηριότητας αυτού και ανήκουν στα πάγια περιουσιακά του στοιχεία, το γεγονός δε της κατά χρήση, παραχώρησης αυτών, άνευ ανταλλάγματος στα μέλη του, ουδεμία επίδραση ασκεί στο χαρακτηρισμό αυτών ως αγαθών επένδυσης. Συνεπώς, ο αναλογών επί των δαπανών κτήσης και τοποθέτησης των ως άνω αγαθών ΦΠΑ είναι εκπεστέος ή επιστρεπτέος, κατά περίπτωση.

Κατά την δωρεάν αυτή παραχώρηση δεν οφείλεται ΦΠΑ, διότι θεωρούμε ότι δεν βρίσκει εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση το άρθρο 7, παρ. 2β του Κώδικα ΦΠΑ περί αυτοπαράδοσης. Τούτο διότι η εν λόγω παράδοση δεν συνιστά κατά την άποψή μας «δωρεάν διάθεση αγαθών για σκοπούς ξένους προς την άσκηση της επιχείρησης» (όπως αναφέρει η εν λόγω διάταξη), καθότι κύριος σκοπός των συνεταιρισμών είναι να προάγουν τα συμφέροντα των μελών τους (π.χ. να πετυχαίνουν καλύτερες τιμές γι’ αυτά μέσω μαζικών αγορών κλπ.) αλλά και των ίδιων (να εισπράττουν συνδρομές, εισφορές κλπ.).

Χαρακτηριστικά, με την ΠΟΛ.1055/2015 η οποία αφορά το δικαίωμα έκπτωσης και επιστροφής ΦΠΑ παγίων Αγροτικών Συνεταιρισμών που προορίζονται για χρήση από τα μέλη τους, έχει γίνει δεκτό ότι υφίσταται δικαίωμα έκπτωσης και επιστροφής του ΦΠΑ που επιβαρύνει τα επενδυτικά αγαθά των Αγροτικών Συνεταιρισμών και γενικότερα των Συλλογικών Αγροτικών Οργανώσεων (συμπεριλαμβανομένων των Οργανώσεων και Ομάδων Παραγωγών) αν και δεν τα θέτουν οι ίδιοι σε εκμετάλλευση αλλά τα διαθέτουν στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις των μελών τους, στα πλαίσια της οικονομικής τους δραστηριότητας και του σκοπού τους γενικότερα. Βεβαίως, το Υπ. Οικ. κατέληξε στο παραπάνω συμπέρασμα αφού πρώτα έλαβε υπόψη μια σειρά πραγματικά περιστατικά που ίσχυαν στην περίπτωση των αγροτικών συνεταιρισμών και των μελών τους.

Ανακεφαλαιώνοντας, θεωρούμε ότι εφόσον παραδίδετε δωρεάν στα μέλη σας τα εν λόγω μηχανάκια, έχετε δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ με τον οποίο αυτά επιβαρύνθηκαν, χωρίς να έχετε την υποχρέωση να τον αποδώσετε στο Δημόσιο κατά την παράδοσή τους. Σε περίπτωση, όμως, που τα παραδώσετε σε μη μέλη σας, θεωρούμε ότι οφείλεται ΦΠΑ επί της τρέχουσας τιμής αγοράς των αγαθών ή παρόμοιων αγαθών ή, αν δεν υπάρχει τιμή αγοράς, το κόστος των αγαθών, κατά το χρόνο πραγματοποίησης της δωρεάν παράδοσης. Τα παραπάνω θα κριθούν με βάση τα πραγματικά περιστατικά από το φορολογικό έλεγχο.

Όσον αφορά το έγγραφο με το οποίο θα τεκμηριωθεί η εν λόγω παραχώρηση, με το άρθρο των ΕΛΠ έχει γίνει δεκτό ότι ως λογιστικά αρχεία της οντότητας θεωρούνται οι παντός είδους συμβάσεις στις οποίες υπεισέρχεται η οντότητα στα πλαίσια της λειτουργίας της.

Συνεπώς, θεωρούμε ότι η σύμβαση παραχώρησης της χρήσης των παγίων που θα υπογράψει ο συνεταιρισμός με τα μέλη του, είναι νόμιμο δικαιολογητικό τεκμηρίωσης της εν λόγω πράξης.